روستای ماه و ماهی - وبلاگ بناب

به گزارش وبلاگ بناب، مردم محلی کرمانشاه و پاوه، داریان را لبریز از آب معنی می نمایند. اتفاقا روستایی به همین نام در شهر پاوه وجود دارد. روستایی که بعد از خانه های پلکانی و باغ های پر از انارش، این استخرهای پرورش ماهی آنجاست که بیشتر به چشم می آید.

استخرهایی که در دامنه کوه و به صورت پلکانی در طبیعت زیبا و سرسبز روستا و در دامنه کوه شاهو جای گرفته اند و زیبایی روستا را دوچندان نموده اند.

در روستای داریان، درست شبیه به اسمش آب ها لبریز شده اند از راه ها و دشت ها اما در این آب ها ماهی زیاد به چشم می آید.

ماهی هایی که مردم روستا آنها را پرورش می دهند. پرورش ماهی این قدر در این روستا رونق پیدا نموده که زندگی اهالی روستا متحول شده است.

ماهی های کوچک، حیات را به روستا برگردانده اند به همین دلیل بسیاری از خانواده ها که در جست وجوی کار از روستا مهاجرت نموده بودند، این روزها دوباره به روستا بازگشته اند.

حالا در روستای داریان 36 استخر پرورش ماهی وجود دارد و در کنار پرورش ماهی، بسیاری از اهالی روستا، در زمینه گردشگری و بوم گردی فعال شده اند تا گردشگران از طبیعت بکر و زیبای دامنه زاگرس استفاده نمایند.

آن طور که یاسر لطفی، مدیرعامل تعاونی پرورش ماهی سرچشمه داریان می گوید سالانه 600 تن ماهی قزل آلا از استخرهای این روستا برداشت می گردد.

از این حجم از پرورش ماهی، بیش از 300 تن ماهی، به کشور عراق صادر می گردد. رونق مالی در روستای داریان نه با حمایت مؤسسه ها یا ارگان های دولتی که با همدلی و حمایت اهالی روستا رخ داده است.

داستان روستای داریان و مردم این آبادی از 12 سال پیش، از سال 88 آغاز شد؛ زمانی که سروکله کارگران سدسازی در اطراف رودخانه پر آب و خروشان روستایشان، رودخانه سیروان پیدا شد.

خیلی زود، مردم روستا، دیدند که دیوار سد به ارتفاع 155 متر بالا رفت و بعد رودخانه آبش ته کشید و پشت سد جمع شد.

مردم روستا ناراحت شدند که یکی از منابع مالی خود، یعنی ماهیگیری از رودخانه را از دست دادند. پیش از این، مردم روستای داریان، در کنار باغداری و دامداری، از رودخانه پر آب و خروشان سیروان ماهی می گرفتند و می فروختند.

به خاطر همین، خیلی از اهالی روستا بعد از این که دیدند، سد راه ماهیگیری را برایشان بسته است، بار و بنه خود را جمع کردند و راهی شهرهای اطراف، یعنی پاوه شدند.

زندگی شهری، زندگی روستایی

داستان یاسر درست شبیه به داستان همولایتی هایش است، درست شبیه به مردم روستای داریان. داستان او اما از 15 سال پیش کمی قبل تر از احداث سد روی رودخانه آغاز شد.

او زمانی که تنها 15 سال داشت از روستای خود، داریان به تهران مهاجرت کرد. یاسر به ما می گوید که نوجوان بود و دوست داشت که هرچه زودتر وارد محیط کار گردد. او شب ها درس می خواند و روزها کار می کرد.

یک نوجوان اما چه کار می تواند بکند؟ او البته خوش شانس بود و پنج سال از زندگی اش را به عنوان بازاریاب در دانشگاه تهران کار و سمینارهایی را در سالن دانشگاه برگزار کرد.

ته دل یاسر اما با تهران دودگرفته نبود و دلش برای دامنه زاگرس، برای کوهپیمایی در کوه شاهو و شنا کردن در رودخانه سیروان لک می زد. به همین دلیل با اولین پیام از ده، رخت مهاجرت را از تن درآورد و دوباره به روستای آبا و اجدادی اش، داریان برگشت. پیام به او می گفت که می تواند رویای خودش را در روستا دنبال کند.

درست زمانی که یاسر در شهر، مشغول سروکله زدن با مشتری هایش بود، در روستا اتفاقاتی در حال وقوع بود. نقطه اوج داستان پرورش ماهی در روستای داریان در یک مکالمه ساده رخ داد.

در یک روز بهاری که یکی از اهالی ده، هوس ماهیگیری کرد و به دل دشت و رودخانه زد تا از رودخانه ای که آبش کم شده بود ماهی بگیرد.

او تورش را پهن کرد و ناامیدانه منتظر ماند تا شاید چند ماهی اسیر تورش گردد. مرد ماهیگیر منتظر به دام افتادن ماهی بود تا این که یکی از کارمندان شیلات استان او را دید و از او پرسید که در حاشیه رودخانه ای که ماهی ندارد، چه کار می نماید؟ مرد ماهیگیر از عادت ها و روزهای خوش ماهیگیری در رودخانه گفت و کارمند شیلات زمانی که دید اهالی داریان دلبستگی زیادی به ماهیگیری دارند، جرقه ای را در ذهن آنها روشن کرد و پرسید: چرا خودتان در روستا، پرورش ماهی راه نمی اندازید؟ و این سؤال، آغاز راه اندازی داستان استخرهای پر از ماهی قزل آلا در روستای داریان بود.

آغازی دوباره

کارمند شیلات داوطلبانه به مردم روستا راه و روش پرورش ماهی را یاد داد. چند نفر از اهالی روستا، آنهایی که هنوز دل شان نمی آمد از روستا مهاجرت نمایند، در کلاس هایی که رایگان برگزار گردید شرکت کردند.

ایده راه اندازی استخرهای پرورش ماهی، شور و شوق دوباره ای در دل اهالی روستا راه انداخت و به همین دلیل، به خانواده هایی که از روستا مهاجرت نموده بودند، پیام دادند تا دوباره به روستا برگردند. یکی از آنها یاسر بود.

او می گوید که پدر و مادرش که به شهر پاوه مهاجرت نموده بودند، به او که در تهران زندگی می کرد، پیام دادند و یاسر مشتاقانه تصمیم گرفت به روستا برگردد.

یاسر می گوید که والدینش، باغ شان را رها نموده و از روستا رفته بودند. لطفی اما جان دوباره ای به باغ هایی که در حال خشک شدن بود، داد. او می گوید که مادرش طلاهایش را فروخت و پولش را داد به فرزندش تا زندگی را دوباره به جریان بیندازد. همان زمان بود، یعنی حدود 11-10سال پیش که بعضی از اهالی ده، در باغ های خودشان استخرهای پرورش ماهی راه انداختند.

زندگی سخت، آسان می گردد

یاسر می گوید، این طور نبود که از اولش همه اهالی که پرورش ماهی را آغاز کردند، در کار تبحر داشته باشند و همان سال اول آغاز کار، چند تن ماهی از استخرها استخراج نمایند؛ پرورش ماهی این قدرها هم آسان نیست.

او می گوید: سال های اول، کار سخت بود و ما آزمون و خطا می کردیم تا کار را درست انجام دهیم. زمان آغاز کار، یاسر هیچ سودی نبرد و به خاطر همین، او استخرها را چند سالی اجاره داد و خودش زیر دست دیگران کار کرد تا فهمید باید چه کار کند.

او می گوید که بعد از چند سال، کار را یاد گرفت. حالا در روستای داریان که حدود 600 نفر جمعیت دارد، 36 استخر پرورش ماهی قزل آلا به وجود آمده است و سالانه درمجموع و در دو نوبت برداشت شش ماهه، حدود 600 تن ماهی فراوری می گردد.

اهالی ده یک تعاونی به نام سرچشمه داریان راه انداخته اند و در این تعاونی، تمام خرید و فروش ها را انجام می دهند.

مدیرعامل تعاونی روستا می گوید به شهرهای مریوان، شیراز، پاوه و تهران، ماهی می فروشند. فاصله روستای داریان تا مرز عراق، خیلی کم و کمتر از 45 کیلومتر است؛ به همین دلیل، حجم زیادی از فروش این تعاونی صادرات و فروش ماهی به کردستان عراق است.

یاسر می گوید که ماهی ها در کمتر از یک ساعت به بازار کردستان عراق می رسند و به همین دلیل ماهی ها تازه هستند و این دلیل خوبی است تا عراقی ها بخواهند ماهی تازه ایرانی ها تهیه نمایند. اهالی ده سالانه حدود 300تن ماهی، از روستای خودشان صادر می نمایند.

خبر لبریز شدن ماهی از استخرهای روستا به گوش افرادی که از روستا مهاجرت نموده بودند، رسید و خیلی هایشان دوباره به روستا بازگشتند؛ لطفی می گوید 300 خانواده ای که تا آن موقع از روستا مهاجرت نموده بودند، به دلیل استخرهای پرورش ماهی، به روستا بازگشتند و استخر پرورش ماهی راه اندازی کردند یا این که برای رونق مالی کارهای دیگری انجام دادند.

یاسر می گوید بسیاری از اهالی که سال ها بود پا به روستا نگذاشته بودند، خانه و زندگی خود را از نو درست کردند و بوم گردی را در روستا رونق دادند. حالا آوازه خانه ها و سفره خانه های محلی روستای داریان که با زیبایی شان گردشگران را به وجد می آورند، با همت و همدلی اهلی روستا، در ایران شنیده می گردد.

روزهای سخت کم آبی

درست است که سالانه حدود 600 تن ماهی از استخرهای پرورش ماهی در روستای داریان برداشت می گردد اما عوامل زیادی بر پرورش ماهی تاثیرگذار است.

مدیرعامل تعاونی روستا می گوید که پرورش دهنده های ماهی روزهای سختی را می گذرانند، چراکه خشکسالی در راه است.

همین باعث شده تا اهالی روستا از اداره آبفای استان درخواست نمایند تا در بخشی که آب پشت سد سرریز می گردد، یک پمپ برگشت آب بگذارند و آب را دوباره به روستای داریان برگردانند تا خشکسالی و کم آبی استخرهای پرورش ماهی را خشک نکند؛ درخواستی که هنوز به آن توجه نشده است.

به جز این اما اهالی ده، درخواست دیگری هم از مسؤولان دارند. یاسر می گوید در انتهای مزارع روستا، یک دریاچه وجود دارد به نام دریاچه داریان که مکان مناسبی برای پرورش ماهی قفسی است.

او می گوید که تعاونی درخواست نموده تا این بخش را برای پرورش ماهی، به اهالی روستای داریان یا روستاهای اطراف اجاره دهند.

او می گوید با اجاره این بخش از دریاچه، تعداد زیادی از اهالی مشغول به کار می شوند. این در حالی است که بخشی از دریاچه به شخص دیگری خارج از آن منطقه اجاره داده شده.

یاسر می گوید که طرح فراوری کارخانه برای فراوری خوراک ماهیان را هم در دست اقدام دارند؛ کرونا اما تمام نقشه های آنها را نقش بر آب کرد.

او می گوید که سالانه 700 تا 800 تن خوراک ماهی از شهرهای اطراف خریداری می نمایند؛ این در حالی است که با راه اندازی کارخانه فراوری خوراک ماهی، بیش از 70 نفر مشغول به کار می شوند و البته احتیاج خود روستا و روستاهای منطقه هم تامین می گردد؛ پیشرفت خوبی که کرونا فعلا جلوی آن را گرفته است.

لیلا شوقی - جامعه / روزنامه وبلاگ بناب