غارهای شگفت انگیز آجانتا؛ میراث کهن و تاریخی هند - وبلاگ بناب

به گزارش وبلاگ بناب، غارهای آجانتا در 40 کیلومتری شهر جالگائون هندوستان قرار گرفته است. این محل دارای 30 غار زیبا پر از نقاشیهای مذهبی است که بیشتر آنها درباره بودا می باشد. قدمت این غارها به 2 قرن پیش از میلاد بر می شود.

در دوران گوپتا (قرن پنجم و ششم میلادی)، غارهای پر از نقش و نگار دیگری به غارهای پیشین اضافه شد. نقاشی ها و مجسمه های آجانتا در زمره شاهکارهای هنرِ مذهبی بودائی به شمار می آیند و تاثیر هنری به سزایی از خود بر جای گذاشته اند.

چگونگی کشف غارها

غارهای آجانتا هزاران سال زیر درختان انبوه جنگل پنهان بودند و به طور اتفاقی و به وسیله ماموران انگلیسی کشف شدند. در سال 1819 میلادی افسری انگلیسی به نام جان اسمیت برای شکار، به همراه چند نفر دیگر از ماموران، به این منطقه می آیند و به طور تصادفی با این غارها برخورد می نمایند. غارهایی که در همان نگاه اول همه را شگفت زده نموده بود و حدس اینکه این غارها نوعی مدرسه و عبادتگاه بودایی بوده است چندان سخت نبود.

خبر اکتشاف غارهای آجانتا در طول چند سال در همه جا پیچید و افراد سودجو و شکارچیان گنج بسیاری را از سراسر نقاط دنیا به هند کشاند. اما این پس از مدتی توجه باستان شناسی به نام جیمز فرگوسن به این غارها جلب شد. این باستان شناس که به تاریخ معماری و عتیقه جات هندی علاقه مند بود، به تحقیق و مطالعه روی غارها پرداخت و کار خود را با شماره گذاری غارها شروع کرد. این باستان شناس اقدامات ارزشمندی را در جهت نگهداری از غارهای آجانتا انجام داد که شامل بازسازی و احیای نقاشی های داخل غارها با یاری عکاس، نقاش و عتیقه شناسی به نام رابرت گیل می باشد.

معماری غار های آجانتا

هر غار از قسمت های مختلفی تشکیل شده و دارای اتاق های دعا ، استراحت می باشند . تمامی 30 غار به هم راه دارند نهایت به مجسمه بودا که بزرگترین مجسمه در این مجموعه به شمار میرود می رسند . ارتفاع سقف ها فرق دارد و همین طور فاصله بین دیواره ها.

در هایی که ابتدا و بین راهرو های غار ها قرار دارند از جنس چوب و سنگ هستند و بر روی آن ها نیز می توان نقاشی و کنده کاری های زیبایی را دید . برای ورود به هر غار باید از دری با ارتفاع زیاد و مجلل عبور کرد و این نشانه احترام به کسانی بوده که به این غار ها می آمدند . بیشتر مساحت غار ها را سالن های عبادت پر نموده اند و در گذشته از آن ها بسیار استفاده می شده است.

دیگر بخش های غارهای آجانتا را راهروها بوجود آورده اند که به تمامی غارها راه دارند. در زمان قدیم و دوره های ابتدایی مجسمه ای از بودا در مرکز قرار داشته است و بسیار بزرگ بوده که متاسفانه امروزه یا نابود شده و یا شاید دزدیده شده است. ارتفاع سقف ها در هر غار فرق دارد و با توجه به مقدار نور گیری و نوع استفاده آن ساخته شده است. غار های 1 تا 10 در زمان کوناه تری نسبت به دیگر غارها ساخته شدند و مورد استفاده قرار گرفتند.

تاریخچه غارهای آجانتا

مجموعه غارهای آجانتا در دو مرحله ساخته شده اند. نخستین مرحله به سده دوم پیش از میلاد و زمان حکومت سلسله ساتاوانا (قرن دوم پیش از میلاد- قرن 2 میلادی) برمی گردد که غارهای 8، 9، 10، 12، 13و A15 در این زمان احداث شدند. در این دوره، هینه یانه که از شاخه های دین بودا است، رواج داشت. فعالیت این بخش از آجانتا، تا قرن اول میلادی ادامه پیدا کرد.

مرحله بعدی در قرن های 5 و 6 میلادی و با حمایت حاکمان امپراتوری واکاتاکا (قرن 3 تا 6 میلادی)، و به طور خاص پادشاه هاریسنا (Harisena) انجام شد. در آن موقع، گرایش زیاد اندیشه های هند به اسطوره سازی سبب پیدایش شاخه جدیدی از دین بودا به نام مهایانه (Mahayana) شد که اعمال دینی سخت تری نسبت به هینه یانه داشت. مرگ ناگهانی هاریسنا باعث متوقف شدنِ ساخت آجانتا گشت.

ترکیب غارها

بعضی از محققان معتقدند که ترکیب غار های آجانتا تصادفی نیست. در بعضی از این غارها که به شکل استوپا ایجاد شده اند، مجسمه های بودا حجاری شده اند. محققان در رابطه با این موارد معتقدند علت این نوع ترکیب خاص، به منظور مطابقت با انقلابین بوده است. یکی از این غارها (غار شماره 19) به انقلابین زمستانی تمایل دارد. در این غار، با توجه به اینکه در روز انقلابین، خورشید در جلو غار قرا می گیرد، بخش پشتی استوپا را روشن می گردد.

در مقابل غار شماره 26 به انقلابین تابستانی تمایل دارد. در غار شماره 26 نیز با توجه تمایل تابش نور خورشید در روز انقلابین تابستانی، داخل استوپا را روشن می گردد.با در نظر گرفتن اینکه غارها در داخل صخره ها کنده شده اند، تنظیم صحیح محل غار نسبت به شرایط انقلابین، قطعا نیازمند ابزارهای دقیق محاسباتی بوده است. این استوپا ها به نوعی طراحی شده اند که جهت صعود بودا به بهشت را فراهم آورند.

در بعضی موارد دید ه می گردد که به ورودی این ااستوپا ها یک درب نیز اضافه شده است. بعضی مدعی هستند که استوپاها به معنای واقعی کلمه ماشین پرواز بوده اند تا صعود به آسمان را میسر سازند. بعضی دیگر بر این باورند که در ساخت شبکه غارها از نوعی فناوری خاص استفاده شده است. اما هم اکنون این موضوع به عنوان یک راز باقی است.

جهت دسترسی به غارهای آجانتا

از طرق گوناگون می توان از غارهای شگفت انگیز آجانتا تماشا کرد:

هواپیما: فرودگاه اورنگ آباد، جزء نزدیکترین فرودگاه ها به غارهای آجانتا می باشد. از شهرهای بمبئی و دهلی خود را به اورنگ آباد برسانید و سپس از آن جا با طی کردن جهتی 333 کیلومتری با تاکسی خود را به آجانتا برسانید.

قطار: 56 کیلومتر از آجانتا تا ایستگاه جال گائون فاصله است. بنابراین از بیشتر شهرهای بزرگ هند می توانید با استفاده از قطار به حال گایون بروید و از آنجا با تاکسی به غارهای آجانتا برسید.

اتوبوس: اگر در اورنگ آباد خطی منتهی به بوستان و باغ وحش سیدارت(Siddharth) را سوار شوید می توانید در ورودی مجموعه آجانتا پیاده شوید. البته باید قبل از همه به طریقی خود را به اورنگ آباد برسانید.